Inleiding
Bij een gebroken neus (neusfractuur) kan er zowel aan de buitenkant, als aan de binnenkant van de neus schade bestaan. De neus kan de eerste dagen na het het trauma scheef zijn als gevolg van zwelling van de huid of door veranderingen aan het neusskelet (bot en kraakbeen). Vaak is er sprake van een tijdelijke neusbloeding, pijn en een verstopte neus. De verstopping kan komen door een combinatie van:
- slijmvlieszwelling
- bloed(resten)
- breuk van neusbot
- scheefstand van het neustussenschot en in een zeldzaam geval een
- breuk of bloeduitstorting van het neustussenschot (septumhematoom).
Onderzoek bij een neusbreuk
Of de neus echt gebroken of gekneusd is, blijkt uit het neusonderzoek.
Door de neus te bekijken en eraan te voelen wordt duidelijk of er sprake is van een neusfractuur en/of afwijkingen van het neustussenschot.
Een röntgenfoto is NIET noodzakelijk, tenzij er verdenking is op schade buiten de neus (kaak, oogkas).
Wat te doen bij een neustrauma?
Direct na het neusongeluk is er vaak zwelling rond de neus en is het soms nog niet te beoordelen of de oorzaak van scheefstand een neusfractuur is. Er zijn vier verschillende mogelijke diagnoses met steeds een andere aanpak:
- Bij een neuskneuzing lijkt de neus soms scheef te staan door de zwelling. Er moet dan enkele dagen worden afgewacht om te zien of de neus echt scheef staat als de zwelling is verdwenen. U maakt zelf een afspraak op de KNO-polikliniek voor beoordeling 3-4 dagen na het ontstaan van het trauma.
- Als er sprake is van een breuk zonder standsafwijking, dan is behandeling niet nodig. De breuk zal dan spontaan genezen in de goede stand.
- Bij een breuk staat de neus meestal duidelijk scheef. Botbreuken groeien binnen twee weken weer vast, zodat binnen 14 dagen behandeling nodig is.
- Als bij inspectie van de binnenzijde van de neus een bloedophoping in het neustussenschot (septumhematoom: pijnlijk / geblokkeerde neus) wordt gezien moet dit direct worden behandeld.
KNO-arts (en soms kaakchirurg?)
Als alleen de neus schade heeft opgelopen, dan behandelt een KNO-arts uw neus. Bij meer schade (zie onder onderzoek) zal de kaakchirurg vaak betrokken worden bij de behandeling.
Rechtzetten van de neus
Een gebroken neus kan binnen 10 dagen nog 
relatief eenvoudig worden rechtgezet. Dit kan op drie manieren gebeuren:
- zonder verdoving door uitwendige tegendruk te geven,
- onder plaatselijke verdoving als direct duidelijk is, dat aanraking van de neus te pijnlijk is of
- onder narcose als het met plaatselijke verdoving niet (meer) lukt of de neusschade te uitgebreid is.
BELANGRIJK: uw KNO arts zal de neusfractuur zo goed mogelijk repositioneren. Het kan zijn dat na repositie een lichte verandering zichtbaar is ten opzichte van voor het trauma! Een scheefstand die reeds bestond voor het trauma zal meestal niet zomaar verdwenen zijn!
Plaatselijke verdoving bij corrigeren neusbreuk
Op de polikliniek kan de neus worden verdoofd met een lokale injectie (neusrug) en watten in de neus met pijnstilling. Vervolgens wordt met de vingers van de KNO-arts en zo nodig een instrument de neus beoordeeld en direct recht gezet (zie afbeelding).
Neusbreukcorrectie onder narcose
Indien repositie met lokale verdoving geen optie is, bestaat de mogelijkheid dit onder sedatie (algehele anaesthesie / narcose) te verrichten. Nadat de patiënt via een infuus slaapmiddel toegediend heeft gekregen, wordt de neus recht gezet.
De voorbereidingen direct na het polibezoek
Als de KNO-arts de indicatie voor een operatie samen met u heeft gesteld, gaat u naar het Patiënten Service Bureau (PSB – route 25) waar de PSB-medewerker een combinatieafspraak maakt voor het PSB en de anesthesioloog (route 32). U wordt gevraagd om voor u naar huis gaat een (digitale) vragenlijst voor de anesthesioloog in te vullen. U komt daarna op de afgesproken dag terug voor het gesprek met een verpleegkundige van het Patiënten Service Bureau en de anesthesioloog. Op deze manier worden alle benodigde gegevens die van belang zijn voor de operatie verzameld.
Aan de hand van een vragenlijst en lichamelijk onderzoek beoordeelt de anesthesioloog of er veilig een narcose kan worden ondergaan. Mogelijk is aanvullend onderzoek (bloedonderzoek, röntgenfoto van de borstkas, elektrocardiogram (hartfilmpje) of longfunctietest) nodig. Eventuele vragen over de narcose en medicijnen kunt u aan de anesthesioloog stellen.
Wanneer de anesthesioloog heeft beoordeeld dat de narcose veilig kan worden ondergaan, zal het Patiënten Service Bureau contact met u opnemen om een operatiedatum af te spreken.
Eventuele vragen over de narcose en uw medicijnen kunt u bij de polikliniek anesthesiologie stellen.
Belangrijk
- Uiteraard stopt u ten minste één dag voor de operatie met roken. Niet alleen is de invloed van roken op de narcose nadelig, maar ook zeker op de wondgenezing van de neus.
- Tien dagen voorafgaande aan de operatie mag u geen ASPIRINE-bevattende medicijnen (Aspro®, Sinaspril®, Ascal®, APC®) en bloedverdunners, zoals acenocoumarol (Sintrom®) en fenprocoumon (Marcoumar®) gebruiken, omdat deze middelen de bloedstolling beïnvloeden.
- Voor dabigatran (Pradaxa®), rivaroxaban (Xarelto®) gelden andere regels en dient u het gebruik te melden aan de anesthesioloog.
- Op de dag van de operatie dient u nuchter te zijn. Dit betekent dat u de instructie uit de informatiefolder van de Dagkliniek strikt opvolgt.
Ziekenhuisverblijf voor corrigeren neusbreuk
Normaal gesproken vindt de correctie in dagbehandeling plaats en gaat u na een aantal uren weer naar huis.
Wat neemt u mee
Uw medicijnen en afspraakkaart.
Laat kostbaarheden thuis!
Melden
U meldt zich, op de door de opnameafdeling afgesproken tijd, op de Dagkliniek (2 West; 2e verdieping).
Verpleegkundige opname
Een verpleegkundige maakt u wegwijs op de afdeling, geeft u een bed, heeft nog enkele vragen, doet eenvoudig onderzoek en controleert of u nuchter bent. U krijgt een naambandje voor om uw pols en een operatiejasje om aan te trekken.
Medicijnen
Gebruikt u medicijnen, dan geeft u deze op de afdeling af (voldoende voor de duur van de opname).
De operatie
De KNO-arts gebruikt tijdens de operatie handen of een 
tang waarmee het neusbot wordt vastgepakt en op de juiste plaats wordt gezet.
Het is ZELDEN noodzakelijk om neustampons in of een kunststof kapje op de neus te plaatsen. Indien dit wel gebeurt, worden de tampons na 1 dag en het neuskapje na 1 week verwijderd.
Deze operatie geeft geen littekens.
Na de operatie
Als u onder narcose bent geweest dan blijft u in de uitslaapruimte van de operatiekamers tot u goed wakker bent. Neustampons geven een drukkend gevoel in de neus en soms wat hoofdpijn. U kunt niet door de neus ademen en krijgt daardoor een droge mond. Het is mogelijk dat uw ogen tranen. Als het drinken, eten en plassen goed gaat, verwijdert de verpleegkundige het infuus. Na een aantal uren mag u uit bed, maar u moet nog wel rustig aan doen. Als u zich na verloop van tijd goed voelt, mag u naar huis. U krijgt een afspraak voor een controle bij de KNO-arts.
Leefregels voor de eerste week thuis
De eerste week na de operatie moet u voorkomen dat er drukverhoging in uw neus ontstaat. Volg daarom de volgende adviezen op:
• Til geen zware dingen en doe geen zwaar werk.
• Pers niet te hard tijdens de ontlasting.
• Haal zo nodig de neus voorzichtig op.
• Open uw mond als u moet niezen; er ontstaat dan minder druk in de neus. Als er nog tampons in de neus zitten, kan een niesbui geen schade veroorzaken.
Warmte verwijdt de bloedvaten waardoor de neus makkelijker kan gaan bloeden. Om een nabloeding te voorkomen, houdt u zich de eerste dagen aan de volgende leefregels:
• Laat uw eten en drinken iets afkoelen, voordat u gaat eten.
• Maak geen gebruik van sauna of zonnebank.
• Blijf de eerste drie dagen uit de zon.
• Douche niet te heet.
Realiseert u zich dat de uitwendige neus en het neustussenschot pas na ongeveer zes weken goed zijn vastgegroeid. In deze periode kunt u daarom beter geen bal- en contactsporten doen.
Nazorg na de eerste week
- Bij een verstopte neus zonder tampons kunt u Xylometazoline 0,1% FNA neusspray gebruiken.
- U kunt uw gezicht wassen (eventueel met doekje rondom neuskapje)
- Werken of naar school mag met kapje op de neus.
- Bij een breuk duurt het 6 weken voordat deze volledig genezen is. In die tijd mag u geen sporten doen waarbij het risico is dat u weer een neustrauma oploopt.
- U krijgt een afspraak op de polikliniek voor het verwijderen van het kapje.
Pijnbestrijding bij een neusbreuk
Na een correctie van de neusfractuur hebben de meeste patiënten weinig pijn. Een lichte pijn in en rond de neus is normaal. Neem indien nodig een tablet Paracetamol 500 mg. Dit mag tot 6 maal per dag. Dit betekent om de vier uur 500 mg.
Controle na de correctie van een neusbreuk
Als tampons worden geplaatst, dan moeten de tampons na 1 dag en het neuskapje na 1 week verwijderd worden. Kortdurend bloedverlies uit de neus is normaal na verwijdering van tampons. Om korstvorming tegen te gaan, begint u met neusverzorging. U krijgt hierover uitleg. Tijdens de controle bepreekt u met de KNO-arts wanneer u weer kunt gaan werken, naar school kunt gaan of kunt gaan sporten.
Mogelijke complicaties en risico’s na een behandeling
Heel soms treedt een neusbloeding op. Neem dan contact op met de polikliniek KNO. Overdag tussen 08.30 en 17.00 uur belt u met de polikliniek KNO (020-6 346 212). ’s Avonds en ’s nachts belt u met de Spoedeisende Hulp (020-6 346 200).
BELANGRIJK: uw KNO arts zal de neusfractuur zo goed mogelijk repositioneren. Het kan zijn dat na repositie een lichte verandering zichtbaar is t.o.v. voor het ongeluk! Een scheefstand die reeds bestond voor het ongeluk zal meestal niet zomaar verdwenen zijn. Problemen met de neus 6 maanden na repositie bespreekt u met uw KNO arts.
Contact opnemen na behandeling van een neusbreuk
U moet contact opnemen met de polikliniek KNO (020-6 346 212) of buiten kantooruren met de SEH (020-6 346 200) als u:
- thuis een neusbloeding krijgt die na 10 minuten niet stopt;
- koorts krijgt boven de 38,5° C;
- volledige neusverstopping krijgt die niet verbetert met Xylometazoline 0,1%;
- toenemende ernstige pijnklachten heeft.
